14 توصیه حجتالاسلام رفیعی به سخنرانان و مداحان / امید به مردم بدهیم
کارگر آنلاین : حجتالاسلام ناصر رفیعی محمدی، عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی و سخنران مذهبی کشورمان به مناسبت ماه محرم با انتشار پستی در فضای مجازی، 14 توصیه زیر را برای برگزاری مراسم عزاداری خطاب به سخنوران و مداحان مطرح کرد.
امید دادن؛ امسال سعی کنیم در اشعار و مطالبی که گفته میشود، به مردم امید دهیم. تحریم، بیماری کرونا، سوء مدیریت برخی از مدیران و ناهنجاری اختلاس و اختلاف مقداری مردم را به هم ریخته و عدهای را دچار یأس کرده است. سعی کنیم امید بدهیم و بحث صبر و بردباری را مطرح کنیم. کاربردی بودن؛ مباحث مربوط به سخنرانی و اشعاری که مداحان میخوانند کاربردی باشد.
یعنی وقتی از امام حسین(ع) میخوانیم، میتوانیم انفاق، ایثار و شجاعت ایشان را توصیف کنیم. در این خصوص سخنرانان میتوانند کتاب پرتویی از عظمت امام حسین(ع) نوشته آیتالله صافی را ببینید و مداحان از محتوای این کتاب در قالب شعر استفاده کنند تا مردم فقط از مصائب امام حسین(ع) آگاه نشوند. اگر چه آن هم لازم است، اما فضائل امام حسین در سخنرانیها گنجانده شود.
از گفتن مطالب ضعیف، خواب و خرافه بپرهیزید ذکر مناقب اهل بیت(ع) به ویژه اباعبدالله(ع) آن هم مناقب متقن؛ شما را به خدا از گفتن مطالب ضعیف، خواب، خرافات و ... بپذیرید که اثر منفی آن از اثر مثبت آن بیشتر است. وقتی این همه روایت، موسوئه، کتاب و ... در مناقب امام حسین نوشته شده، چرا خواب نقل کنیم؟ چرا گاهی به گونهای مطالب را نقل کنیم که افراد فکر کنند راه رسیدن به فلاح ابتدا اهل شراب و فساد بودن است و بعد در حالت مستی نام امام حسین(ع) را شنیدن و بعد دچار تغییر و تحول شدن! چرا مثال از کسانی نزنیم که از اول در مسیر امام حسین(ع) بودند؟ من نمیخواهم آنها را نفی کنم، آنها هم خوب و درست است، نیت شما خیر است و میخواهید توبه و بازگشت را بگویید، اما گاهی نقل این مطالب اباهیگری میآورد و طرف فکر میکند قمار و شراب هم جایز است. مراقب باشیم از مطالب متقن استفاده کنیم. اهتمام به قرآن؛ تمام رؤسای هیئتها مراقب باشید در مراسم محرم و صفر، قرآن تعطیل نشود. مقید باشید قبل از مراسم چند آیه قرآن خوانده شود و سخنرانان و مداحان از آیات قرآن در اشعار و محورهای سخنانشان استفاده کنند. خود اباعبدالله در شب عاشورا برای قرآن خواندن وقت گرفت. ما هیئت سکولار نداریم؛ نمیشود شما از ظلم یزید بگویید و یزید امروز که نتانیاهو است را معرفی نکنید. نمیشود از کودککشی قاتلان امام حسین(ع) بگویید، اما از کودککشی آل سعود عبور کنید. یمن و فلسطین امروز در مظلومیت است، آمریکاییها امروز دارند در دنیا جنایت میکنند. هر روز قسمتی از سوریه و افغانستان را به غارت میبرند و بمباران میکنند. منظور من از سیاسی بودن هیئت ورود به عرصههای اختلافی و حمایت از افراد و حزبها نیست؛ خیر. حمایت از اصل نظام، امام(ره)، بیانیه گام دوم، اهداف و مطالبی که مقام معظم رهبری دلسوزانه میفرمایند و ... منظور است. پرهیز از کینهورزی و اختلاف؛ ما همه از یک مجموعه هستیم. چه معنی دارد یک هیئت، هیئت دیگری را تضعیف کند، هیئتهای بزرگ مراقب هیئتهای کوچک باشند. ما قرار نیست مانند کسانی که مسجد قبا را زمین زدند و مسجدشان مسجد ضرار لقب گرفت، عمل کنیم. چرا برخی در دعوت از سخنران و مداح نگاهشان، نگاه تحقیرآمیز به سایر جلسات و برنامهها است. رعایت حدود و مباحث شرعی؛ مراقب باشیم نماز بچهها قضا نشود و مداحیها و در سخنرانیها حقوق همسایهها را رعایت کنند، به مردم آزار داده نشود، مریضها اذیت نشوند، راه مردم بسته نشود، آزار و اذیت مومن آزار و اذیت پیامبر(ص) است و قرآن لعنت کرده کسانی را که موجب آزار و اذیت مومن میشوند. از سبکهای مبتذل و اشعار سطحی بپرهیزیم؛ چرا باید الگوی برخی از عزیزان ما خواندن برخی افراد معلومالحال باشد؟ یعنی سبک ترانهای که فردی آن طرف آب خوانده را بگیریم و اشعار مذهبی بر روی آن بگذاریم. شاید شما بگویید که سَبک سبک است؛ بله؛ ولی اینها را کنار هم میگذارند و بعداً مقایسه میکنند. شما را به خدا مقتلسازی نکنید، مصیبتسازی نکنید مطالعه داشته باشید؛ شما را به خدا مقتلسازی نکنید. شما را به خدا مصیبتسازی نکنید. تن و روح اباعبدالله را با روضههای دروغ آزار ندهیم. خدا رحمت کند آیتالله احمدی میانجی را فرمود از نفس المهموم عبور نکنید. نگویید در فلان کتاب نوشته یا فلان سخنران گفته؛ نه کتاب حجت است و نه سخنران؛ سند مهم است. حاج شیخ عباس قمی نفس المهموم دارد، این روزها مقتل جامع تدوین شده، دارالحدیث دانشنامه امام حسین(ع) تدوین کرده است. برخی از این مقاتلی که در بازار میآید و متأسفانه اجازه نشر هم گرفته، مسائل ضعیف زیاد دارد، مراقب باشید؛ ما مسئول هستیم. صرف نوشته شدن در کتاب، سایت یا اینترنت کافی نیست. باید منبع موثقی باشد. حتیالمقدور مقاتل تا قرن هفتم را استفاده کنید. کتاب لهوف سید ابن طاووس کتاب قابل احترامی است و کتابی تحت عنوان «ابی مخنف» از سوی برخی از اساتید حوزه از تاریخ طبری استخراج شده است که میتوان استفاده کرد. پرهیز از غلو؛ مراقب باشید امروز در یک روستاها هم که مداحی میکنید، چند لیسانس تاریخ و تحصیلکرده نشسته است. چیزی نگوییم که این افراد بروند و مراجعه کنند و ببینند که اشتباه است. مخصوصاً در روضههای خانگی، خانمها و آقایانی که به خانههای مردم میروند، شما را به خدا منتهی الآمال یا ارشاد مفید بخوانید چیزهایی نقل نکنید که ضعیف باشد. مخصوصاً احکام شرعی. کار یک مداح سخنرانی نیست، کار یک سخنران هم مداحی نیست. هر کدام حریم همدیگر را حفظ کنند. مرزها را نشکنیم. جای سخنران و مداح اگر عوض شد، برخی آسیبها به دستگاه اباعبدالله وارد میشود. هیئتها حتماً یک هیئت علمی داشته باشند؛ هر هیئتی به دو هیئت پشتوانه نیاز دارد یک مجموعه اجرایی و یک مجموعه علمی. در هر محلهای یک استاد دانشگاه و یک روحانی هست. این افراد برنامهریزی کنند، موضوع به سخنران بدهند و خطاها را تذکر بدهند. حتماً افرادی را بگمارید که مطالب سخنران و مداح را بررسی کنند. محضر مقام معظم رهبری گاهی منبر میروم، ایشان مطلبی باشد به من یا مداح تذکر میدهند. نوآوری داشته باشید؛ سعی کنید در مداحی و سخنرانی موضوعات تکراری نباشد. تکرار عیبی ندارد، اما 10 تا 20 درصد آن هم مطالب مفید. از تقلید بپرهیزیم. اینکه یک نفر یک سخنرانی و مداحی را گوش میکند و عین آن را میگوید، درست نیست؛ خودتان سبک داشته باشید. غرور ما را نگیرد؛ دستگاه امام حسین(ع) دستگاه غرور و تکبر نیست، به هم احترام کنیم. اجازه ندهید مداحی و سخنرانی با مسائل مالی به هم آمیخته شود؛ از خدا بخواهیم رزق و روزی ما را از مسیر دیگری تأمین کند. البته یک وظیفهای ما داریم و یک وظیفه را بانیان هیئتها؛ معنی حرف من این نیست که بانیان هیئتها و رؤسای هیئتها وظیفه خود را انجام ندهند؛ بلکه خدایی نکرده در دستگاه اباعبدالله طی کردن، مبلغ گذاشتن، مقایسه کردن و ... بحثهای خوبی نیست. فرزدق وقتی شعرهایش را خواند، امام سجاد 18 هزار درهم برای او فرستاد، اما او برای این پول نخواند. دعبل وقتی اشعارش را خواند، امام رضا(ع) پیراهن تنش را با 100 سکه به او داد؛ او بازگرداند؛ امام داد، اما او برای این سکهها نخواند. مراقب باشید ما و مداحان عزیز انگیزهمان برای خدا باشد و خدا نیز قول داده کفایت کند دنیا و آخرت کسانی را که توکلشان بر خدا است. بد است در دستگاه اباعبدالله تأثیر کلام در اثر این مسائل گرفته شود. البته خیلی وقتها هم حرفها شایعه است. به خود ما مطالبی را نسبت میدهند که بارها سوگند یاد کردهایم که در سه دهه از منبر یاد نداریم یک جا سخن از مسائل مالی کرده باشیم. به این مطالب دامن نزنیم.